هفته جهاني تيروئيد (4 لغايت 10 خرداد)
هفته جهاني تيروئيد (4 لغايت 10 خرداد)
هفته جهاني تيروئيد (4 لغايت 10 خرداد)
لزوم انجام غربالگري 3 تا 5 روزگي نوزادان حتي در بحران کرونا
294020.mp3
هفته جهاني تيروئيد (4 لغايت 10 خرداد)
غده تيروئيد يکي از بزرگترين غدد درون ريز بدن مي باشد. اين غده پروانه اي شکل در ناحيه جلو گردن واقع شده است و کار اصلي آن توليد هورمونهاي تيروئيد است که وظيفه تنظيم مصرف انرژي، توليد گرما و تسهيل رشد فيزيکي، مغزي و رواني بخصوص در دوران زندگي جنيني، نوزادي و اوايل کودکي را در بدن برعهده دارند.
شيوع بيماريهاي غده تيروئيد در دنيا قابل توجه بوده، اين بيماريها افراد را در تمام سنين گرفتار نموده و طيف وسيعي از علائم و نشانه هاي باليني را بوجود مي آورند. شود شيوع کم کاري تيروئيد در بزرگسالان ? تا ? درصد، شيوع پرکاري تيروئيد در بالغين کمتر از يک درصد و در کل شيوع بيماريهاي تيروئيد در بانوان هشت برابر مردان است 60 درصد بيماراني که با يک بيماري تيروئيد مشغول زندگي مي باشند از وجود بيماري خود بي اطلاع هستند. نظر به اهميت غده تيروئيد در سلامت انسان و شيوع قابل توجه بيماريهاي آن در جامعه
، 25 الي 31 ماه مه هر سال نيز تحت عنوان هفته جهاني تيروئيد برگزيده شد. اهداف روز و هفته جهاني تيروئيد، افزايش سطح آگاهي مردم از بيماريهاي تيروئيد و عوارض آنهاو همچنين راه هاي پيشگيري و درمان بيماريهاي غده تيروئيد مي باشد. براي اين منظور هر سال يکي از عناوين بيماريهاي غده تيروئيد بعنوان شعار آن سال اعلام و در مجامع و انجمن هاي علمي اکثر کشور هاي دنيا براي صاحبان حرف پزشکي و آحاد جامعه مورد بحث قرار مي گيرد. شعار روز جهاني تيروئيد سال 2020 ميلادي که مصادف با 4 خرداد در کشور مان مي باشد، سلامت تيروئيــد مادر و کودک (Thyroid issues: mother and baby) انتخاب شده است.
يکي از علل مهم عقب ماندگي ذهني در نوزادان کم کاري تيروئيد مي باشد. کم کاري غده تيروئيد نوزادان شايع ترين اختلال مادر زادي غدد درون ريز و پس از کمبود يد شايعترين علت قابل پيشگيري ابتلا به عقب ماندگي ذهني مي باشد. شيوع آن در کشور هاي غربي يک مورد از هر 3 الي 4 هزار تولد را در بر مي گيرد ولي در برخي از کشور هاي خاور ميانه شيوع آن بالاتر است. اين بيماري در ايران شيوعي معادل 2 تا 5 نوزاد در هر 1000 مورد تولد زنده دارد. از علل شايع کم کاري مادرزادي غده تيروئيد نوزادان، عدم تشکيل غده تيروئيد، غده تيروئيد نابجا، نقص تکاملي غده تيروئيد، اختلال ژنتيکي در چگونگي سنتز و ترشح هورمونهاي تيروئيد و کمبود شديد يد در مادر باردار است. اغلب نوزادان مبتلا بدون علائم بوده ويا تظاهرات باليني معدودي دارند. ارتباط معکوسي بين سن شروع درمان و ضريب هوشي نوزاد در آينده وجود دارد. لذا تاخير تشخيص و عدم درمان به موقع با ضريب هوشي کمتري در نوزاد همراه خواهد بود. بنا بر اين دلايل، برنامه غربالگري کم کاري مادرزادي غده تيروئيد نوزادان با هدف تشخيص هر چه زودتر اين بيماري با اندازه گيري هورمون TSH و يا T4 در يک نمونه خوني که در روز دوم يا پنجم پس از تولد از پاشنه پاي نوزاد گرفته ميشود امروزه در اکثر کشورهاي دنيا به مرحله اجرا در مي آيد، بطوريکه 37 ميليون (29%) از 130 ميليون تولد نوزاد زنده در سال در دنيا تحت غربالگري قرار مي گيرند و سالانه 12 هزار مورد کم کاري مادرزادي غده تيروئيد نوزادان تشخيص داده مي شود. بيش از 60 سال از برنامه غربالگري کم کاري مادرزادي غده تيروئيد نوزادان در دنيا مي گذرد. اولين بار برنامه غربالگري در کبک کانادا در سال 1974 ميلادي انجام شد. مهر ماه سال 1384 يرنامه در سيستم سلامت کشور ادغام گرديد. پروتکل برنامه غربالگري در ايران اندازه گيري هورمون TSHخون کامل از نمونه پاشنه پاي نوزاد بر روي کاغذ فيلتر مي باشد. حد تمايز آزمون غربالگري در برنامه کشوري در هفته اول مساوي با 5 ميلي يونيت در ليتر و پس از روز هشتم مساوي 4 ميلي يونيت در ليتر است. در صورت نياز ؛غربالگري مجدد و يا آزمايش وريدي گرفته مي شود .ودرمان شروع مي شود. تا با درمان به موقع از اختلالات تکاملي ذهني و جسمي نوزاد جلوگيري شود . TSH
: