مرکز بهداشت غرب تهران

هر سال در هفته اطلاع‌رسانی بیماری‌های زئونوز، گروه‌های در معرض خطر نظیر دامداران، قصابان، کشاورزان و عموم مردم، مورد توجه ویژه قرار گرفته و آموزش‌های لازم جهت پیشگیری از این بیماری‌ها ارائه می‌شود.

زئونوزها بیماری‌های عفونی هستند که از حیوان به انسان منتقل می‌شوند و توسط عوامل مختلفی همچون باکتری، ویروس، قارچ و انگل ایجاد می‌گردند. تاکنون بیش از 200 بیماری قابل انتقال از حیوان به انسان شناسایی شده است. از جمله بیماری‌های مهم زئونوز در کشور ما می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تب مالت

سالک

هاری و حیوان‌گزیدگی

سیاه‌زخم

کیست هیداتید

تب خونریزی‌دهنده کریمه کنگو

لپتوسپیروز

جنون گاوی

تب دره ریفت

برخی از این بیماری‌ها، مانند هاری، در صورت ابتلا صددرصد کشنده هستند. با این حال، در صورت شست‌وشوی سریع محل زخم، تزریق واکسن و سرم ضد هاری، می‌توان از بروز بیماری جلوگیری کرد.

در مورد تب مالت، یکی از راه‌های مؤثر پیشگیری، استفاده از فرآورده‌های لبنی پاستوریزه، شیر جوشیده و بهداشتی است.

تب کریمه کنگو یک بیماری حاد ویروسی و از مهم‌ترین بیماری‌های خونریزی‌دهنده در کشور است که از طریق تماس با دام آلوده، خون و ترشحات دامی یا کنه آلوده منتقل می‌شود. افراد در معرض خطر شامل دامداران، توزیع‌کنندگان گوشت، زنان خانه‌دار و گله‌داران هستند.

راه‌های انتقال بیماری‌های زئونوز شامل موارد زیر است:

مصرف منابع غذایی آلوده یا فرآورده‌های دامی غیربهداشتی

تماس مستقیم با حیوانات اهلی یا وحشی

افزایش تعامل انسان با حیوانات در اثر گسترش جمعیت، مسافرت و تجارت جهانی

راهکارهای پیشگیری شامل:

خرید فرآورده‌های دامی از مراکز مورد تأیید و دارای مهر استاندارد

آگاهی از شیوه صحیح تماس با دام

رعایت اصول بهداشتی هنگام فرآوری یا مصرف محصولات دامی

برخی از زئونوزها ممکن است خفیف باشند، اما بسیاری از آن‌ها می‌توانند خطرناک یا کشنده باشند. شناسایی به‌موقع عوامل بیماری، رعایت اصول پیشگیری و درمان صحیح، نقش مؤثری در کاهش ابتلا به بیماری‌های زئونوز دارد.