هفته پدافند غيرعامل گرامي باد.
هفته پدافند غيرعامل گرامي باد.
آشنايي با پدافند غيرعامل:
پدافند در مفهوم کلي، دفع، خنثي کردن و يا کاهش تاثيرات اقدامات آفندي دشمن و ممانعت از دستيابي به اهداف خودي است
293696.mp3
هفته پدافند غيرعامل گرامي باد.
پدافند در مفهوم کلي، دفع، خنثي کردن و يا کاهش تاثيرات اقدامات آفندي دشمن و ممانعت از دستيابي به اهداف خودي است
پدافند به دو بخش تقسيم مي‌شود 1- پدافند عامل 2- پدافند غيرعامل
پس از وقوع انقلاب صنعتي در قرن هجدهم در اروپا و توسعه بيشتر، (پژوهش و توسعه) پيشرفت‌هاي شگرفي در همه سطوح فناوري پديد آمد. به طوري که دوران کنوني به ويژه دو دهه اخير را (عصر انقلاب سوم فناوري) يا (دوران انقلاب در ميکروالکترونيک) ناميده‌اند، تحولات مذکور لزوما فناوري تسليحاتي را به شدت تحت تاثير قرار داد به طوري که همه ابعاد و سطوح اين فناوري بسيار پيچيده شده و در خصوص طرح‌هاي نظامي جنبه راهبردي يافته است. پيشرفت سريع علوم و فناوري نظامي در زمينه توليد انواع سلاح‌هاي آفندي توسط کشورهاي پيشرفته و توان همپائي ساير کشورها موجب گرديده است تا بحث پدافند به ويژه دفاع غير عامل توسط کشورهاي اخيرالذکر مورد توجه جدي قرار گيرد.
اقدامات دفاع غير عامل شامل اصول اساسي و ملاحظاتي است که در اغلب کشورهايي جهان، اين اصول و ملاحظات با کمي اختلاف پذيرفته شده اند ولي شيوه به کارگيري آنها ابتکاري، هنرمندانه و خردمندانه است نه اينکه کليشه‌اي باشد به همين دليل وسعت هر اصل به خلاقيت‌هاي فکري بشر و شرايط زمان و مکان بستگي دارد و بعضا حد و مرزي براي اين اصول نمي‌توان تعيين کرد و لذا در حد غير قابل تصوري در نحوه بکارگيري اصول دفاع غير عامل تنوع وجود دارد. در اين مقاله سعي گرديده است پس از تبيين اصول و ملاحظات دفاع غير عامل و موضوعات ذيربط، توصيه‌هايي چند در خصوص اقدامات دفاع غير عامل ارائه گرديده است.
اصول پدافند عامل
مجموعه اقدامات بنيادي و زير بنايي است که در صورت بکار گيري مي‌توان به اهداف پدافند غير عامل از قبيل تقليل خسارات و صدمات، کاهش قابليت و توانايي سامانه شناسائي، هدف يابي و دقت هدف گيري تسليحات آفندي دشمن و تحميل هزينه بيشتر به وي نائل گرديد
در اکثر منابع علمي و نظامي دنيا اصول پدافند غير عامل شامل 6 الي 7 اقدام مشروحه ذيل مي‌باشد که در طراحي و برنامه ريزي‌هاي و اقدامات اجرايي دقيقا مي‌بايست مورد توجه قرار گيرد
استتار Camouflage
اختفا Concealment
پوشش Cover
فريب Deception
تفرقه و پراکندگي Separation And Dispersion
مقاوم سازي و استحکامات Hardening
اعلام خبر Early warning
تعاريف و اصطلاحات
* پدافند (Active Defense)
عبارتست از بکارگيري مستقيم جنگ افزار، به منظور خنثي نمودن و يا کاهش اثرات عمليات خصمانه هوايي، زميني، دريايي، نفوذي و خرابکارانه بر روي اهداف مورد نظر
* پدافند غير عامل (Passive Defense)
به مجموعه اقداماتي اطلاق مي‌گردد که مستلزم بکارگيري جنگ افراز نبوده و با اجراي آن مي‌توان از وارد شدن خسارات مالي به تجهيزات و تاسيسات حياتي و حساس نظامي و غير نظامي و تلفات انساني جلوگيري نموده و يا ميزان اين خسارات و تلفات را به حداقل ممکن کاهش داد .
* دفاع غير نظامي (Civil Defsnse)
دفاع غيرنظامي تقليل خسارات مالي و صدمات جاني وارده بر غير نظاميان در جنگ يا در اثر حوادث طبيعي نظير سيل، زلزله، طوفان، آتش‌فشان، آتش‌سوزي و خشکسالي مي‌باشد، در منابع خارجي، وظايف دفاع غير نظامي شامل چهار عنوان ذيل مي‌باشد:
اقدامات پيشگيرانه و کاهش دهنده (Mitigation)
آماده سازي و امداد رساني (Preparation)
هشدار و اخطار (Response)
باز سازي مجدد (Recovery)
* مراکز حياتي و مراکز ثقل (Vital and Gravity Centers)
مراکز و تاسيسات حياتي و پر اهميت کشور مي‌باشند که در صورت حمله و بمباران و انهدام آنها صدمات جدي به نظام اجتماعي، سياسي و نظامي کشور وارد شده، آنها را در يک مخاطره و بحران جدي قرار مي‌دهد
* مراکز حياتي (Vita Centers)
مراکزي هستند که در صورت انهدام کل يا قسمتي از آنها، موجب بروز بحران، آسيب و صدمات قابل توجه در نظام سياسي، هدايت، کنترل و فرماندهي، توليدي و اقتصادي، پشتيباني، ارتباطي و مواصلاتي، اجتماعي، دفاعي با سطح تاثيرگذاري در سراسر کشور گردد.
*مراکز حساس (Critical Centers)
مراکزي هستند که در صورت انهدام کل يا قسمتي از آنها، موجب بروز بحران، آسيب و صدمات قابل‌توجهي در نظام سياسي، هدايت، کنترل و فرماندهي توليدي و اقتصادي، پشتيباني، ارتباطي و مواصلاتي، اجتماعي، دفاعي با سطح تاثير گذاري منطقه‌اي در کشور گردد.
* مراکز مهم (Important Centers)
مراکزي هستند که در صورت انهدام کل يا قسمتي از آنها، موجب بروز آسيب و صدمات محدود در نظام سياسي، اجتماعي، دفاعي با سطح تاثير گذاري محلي در کشور گردد.
* استتار و اختفاء (Camouflage & Concealment)
فن و هنري است که با استفاده از وسائل طبيعي يا مصنوعي، امکان کشف و شناسائي نيروها، تجهيزات و تاسيسات را از ديده باني، تجسس و عکسبرداري دشمن تقليل داده و يا مخفي داشته و حفاظت نمايد
مفهوم کلي استتار، همرنگ و هم‌شکل کردن تاسيسات، تجهيزات و نيروها با محيط اطراف مي‌باشد
اختفا، حفاظت در برابر ديد دشمن را تامين مي‌نمايد و استتار امکان کشف يا شناسايي نيروها، تجهيزات و تاسيسات و فعاليتهاي را تقليل مي‌دهد.
* پراکندگي(Dispersion)
گسترش باز و پخش نمودن و تمرکز زدايي نيروها، تجهيزات، تاسيسات يا فعاليتهاي خودي، به منظور تقليل آسيب پذيري آنها در مقابل عمليات دشمن به طوري که مجموعه‌اي از آنها هدف واحدي را براي دشمن تشکيل ندهند.
* تفرقه و جابجايي (Separation and Movement)
جداسازي، گسترش افراد، تجهيزات و فعاليتهاي خودي از محل استقرار اصلي به محلي ديگر به منظور تقليل آسيب پذيري، کاهش خسارات و تلفات مي‌باشد، مانند: انتقال هواپيما‌هاي مسافرتي به فرودگاه‌هاي دورتر از برد سلاح‌هاي دشمن و يا انتقال تجهيزات حساس قابل حمل از محل اصلي به محل موقت که به علت عدم شناسايي و حساسيت مکاني، داراي امنيت و حفاظت بيشتري مي‌باشد.
*استتار، اختفاء و ماکت فريبنده CC& D
استفاده و بهره برداري از اقدامات تجهيزات و روش‌هايي براي پنهان نمودن، همگون سازي، تغيير شکل، شبيه سازي، ايجاد طعمه فريبنده و حذف شکل منظم هندسي اهداف در جهت ممانعت از کشف و شناسائي نيروها، تجهيزات، تاسيسات و فعاليتهاي خودي توسط سامانه‌هاي آشکار ساز و حساسه دشمن
* فريب (Deception)
کليه اقدامات طراحي شده حيله‌گرانه‌اي که موجب گمراهي دشمن در نيل به اطلاعات و محاسبه و برآورد صحيح از توان کمي و کيفي طرف مقابل گرديده و او را در تشخيص هدف و هدف گيري با شک و ترديد مواجه نمايد.
* مقاوم سازي و استحکامات (Fortification)
ايجاد هر گونه حفاظتي که در مقابل اصابت مستقيم بمب، راکت، موشک، گلوله توپخانه، خمپاره و يا ترکش آنها مقاومت نموده و مانع صدمه رسيدن به نفرات، تجهيزات يا تاسيسات گرديده و اثرات ترکش و موج انفجار را به طور نسبي خنثي نمايد. پناهگاه، جان پناه، سازه‌هاي امن و مقاوم‌سازي تاسيسات، ايجاد استحکامات صحرايي و سازه‌هاي موقتي، دال بتني، کيسه شن، خاک‌ريز، بشکه شن و يا استوانه بتني و... جزء استحکامات محسوب مي‌شوند.
* اعلام خبر (Early warning)
آگاهي و هشدار به نيروهاي خودي مبني بر نزديک بودن عمليات تعرضي دشمن
اين هشدار که براي آماده شدن مي‌باشد، ممکن است چند ساعت، چند روز و يا زماني طولاني‌تر از آغاز مخاصمات اعلام گردد.
دستگاه‌ها و وسايل اعلام خبر شامل رادار، ديده‌باني بصري، آژير، بلندگو، پيامها و آگاهي هاي هشدار دهنده مي‌باشد.
* مکان يابي (Site selection)
يکي از اقدامات اساسي و عمده پدافند غير عامل، انتخاب مکان مناسب مي‌باشد تا آنجا که ممکن است بايد از ايجاد تاسيسات حياتي و حساس در دشت‌هاي مسطح يا نسبتا هموار اجتناب کرد. زيرا تاسيسات احداث شده در چنين محل‌هايي را نمي‌توان از ديد دشمن مخفي نگاهداشت.
ايجاد تاسيسات حياتي و حساس در کنار بزرگراه‌ها، جاده‌هاي اصلي، کنار سواحل دريا، رودخانه‌ها و نزديکي مرزها موجب سهولت شناسايي و هدف يابي آسان آنها توسط دشمن مي‌گردد.
توضيح اينکه سه موضوع عمده که مي‌بايست در مکان يابي به آن توجه خاص مبذول گردد به شرح ذيل مي‌باشد:
ماموريت (Mission)
امکان اجراي ماموريت در مکان تعيين شده موجود باشد.
پراکندگي (Dispersion)
وسعت مکان انتخابي به صورتي باشد که امکان پراکندگي مناسب تاسيسات و تجهيزات را فراهم نمايد.
شکل عوارض و محيط (Terrain Pattern)
:
